Franciszek Ksawery Walter (1885-1950)

Franciszek Ksawery Walter urodził się 6 grudnia 1885 roku. Jego rodzicami byli Franciszek senior i Katarzyna de domo Kurowska. Franciszek Ksawery był absolewentem IV Gimnazjum w Krakowie, po ukończeniu którego i zdaniu matury rozpoczął studia medyczne na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tu też w 1911 roku uzyskał tytuł doktora. Był zdecydowany specjalizować się w dermatologii. Studia uzupełniające odbył w Bernie i Berlinie. W 1914 roku powróciwszy do Krakowa otrzymał stanowisko sekundariusza na oddziale skórnym i wenerycznym Szpitala św. Łazarza. W 1918 roku habilitował się na podstawie rozprawy Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1920 roku otrzymał prymariat oddziału skórnego i wenerycznego Szpitala św. Łazarza. W 1925 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1934 profesora zwyczajnego dermatologii i wenerologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1925-1950 pełnił funkcję kierownika Kliniki Dermatologicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Profesor Walter prowadził także badania naukowe w zakresie metod leczenia i diagnostyki serologicznej chorób wenerycznych. W 1935 roku został wybrany dziekanem Wydziału Lekarskiego UJ. W latach 1946-1948 piastował stanowisko rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Był członkiem PAU, prezesem Krakowskiego Towarzystwa Lekarskiego. Zmarł 19 maja 1950 roku.

Profesor Franciszek Walter, współtwórca krakowskiej szkoły dermatologii, uważany za jednego z najwybitniejszych polskich wenerologów, na stałe zapisał się w historii dermatologii polskiej, europejskiej i światowej. Uważano go za wybitnego specjalistę w zakresie syfilidologii. Był także z zamiłowania historykiem medycyny, cenionym bibliofilem i znawcą sztuki graficznej. W 1932 roku podczas szczegółowych oględzin ołtarza Wita Stwosza, zaobserwował uwidocznione na figurach różne znamiona schorzeń skórnych, wśród nich dostrzegł znamiona typowe dla kiły wrodzonej. Postawił wówczas oryginalną hipotezę, że syfilis był już obecny na kontynencie europejskim jeszcze przed odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba, tym samym stając w opozycji do rozpowszechnionego wówczas poglądu o amerykańskim pochodzeniu kiły. Jako lekarz i historyk za razem badał przyczyny zgonów Stefana Batorego i Adama Mickiewicza.

Ryszard W. Gryglewski

Bibliografia:

Jadwiga Bogdaszewska-Czabanowska, Zdzisław Gajda: Walter Franciszek Ksawery Słownik biograficzny polskich nauk medycznych XX wieku. Praca zb. pod red. Zofii Podgórskiej-Klawe, Warszawa 1991, t. 1, z. 2, s. 124-125.

Jadwiga Bogdaszewska-Czabanowska: Franciszek Mikołaj Walter. Złota Księga Wydziału Lekarskiego, pod red. Jana Grochowskiego, Kraków 2000, s. 441-446.